Ένα μεγάλο κεφάλαιο της ζωής του τόπου μας ανοίγει η εκπομπή “Τα στέκια” στην ΝΕΡΙΤ που ανακαλύψαμε προσφάτως. Πρόκειται για τους Αιτωλοακαρνάνες που μετανάστευσαν στην Αθήνα στα τέλη δεκαετίας του ’50. Δίνεται λοιπόν η αφορμή να μιλήσουμε για αυτή.
Οι Αιτωλοακαρνάνες μετανάστες και τα χαρακτηριστικά τους
Μιλάμε για καθαρά εργατική τάξη , η οποία αποτελούσε μέρος ενός ευρύτερου μέρους μετανάστευσης από το Αγρίνιο προς την Αθήνα...
Οι λόγοι μετανάστευσης ήταν πολλοί: Οι λίγες δουλειές και ιδίως ο σημαντικός ρόλος που έπαιξαν οι μικροί κλήροι αγροτικής γης που έδινε πενιχρά εισοδήματα σε αγροτικές οικογένειες.Όντας πολυμελείς οι περισσότερες από αυτές υπήρχε έντονα και το θέμα του χώρου με αποτέλεσμα πολλοί νέοι να επιλέξουν την Αθήνα για να βρουν μια άλλη δουλειά σε ελεύθερο επάγγελμα. Τεχνίτες, έμποροι, μαγαζάτορες ήταν μερικές από τις δουλειές που επέλεγαν, δουλειές που η αναπτυσσόμενη Αθήνα είχε ανάγκη στην αρχή της Αστυφιλίας της.
Πού διασκέδαζαν
Όπως χαρακτηριστικά ακούγεται στο 10:40 του βίντεο της εκπομπής ” η μόνη τους επικοινωνία με τις οικογένειες τους ήταν ένα σταθερό τηλέφωνο”.Παράγωγο αυτών ήταν τα λαϊκοδημοτικά κέντρα της Ομονοίας. Χαρακτηριστικά οι υπότιτλοι του βίντεο της εκπομπής αναφέρουν:
“Στις αρχές της δεκαετίας του 50 η εσωτερική μετανάστευση θα στερούσε από τους επαρχιώτες της Αθήνας την απαραίτητη γι αυτούς αναφορά στις ρίζες και τους ήχους της υπαίθρου.Σταδιακά, το κέντρο της Ομόνοιας, ήλθε για να καλύψει αυτό το κενό ταυτότητας με την άφιξη των δημοτικών κέντρων που ξεπηδούσαν στους κοντινούς της δρόμους. Ο θρυλικός «Έλατος», η «Βοσκοπούλα», το «Βελούχι» η «Γκόλφω», το «Ελληνικό Χωριό» και αρκετά ακόμη θα φιλοξενούσαν εμβληματικούς τραγουδιστές και οργανοπαίκτες του δημοτικού και θα χάριζαν στους θαμώνες τους μια οικεία αίσθηση «του ανήκειν», μια μυρωδιά χωριού, μια ζώσα μνήμη.
Έτσι, τα «κλαρίνα» της Ομόνοιας λειτουργούσαν σαν ιδιότυπα στέκια επιστροφής στο χωριό. Το δημοτικό τραγούδι μαζί με τους χώρους και τους ανθρώπους του είναι ταυτόσημα με ένα ιδιαίτερο τελετουργικό.
Η «χαρτούρα», το ρεπερτόριο, η σειρά του χορού και οι άγραφοι νόμοι του μετέτρεπαν τη δημοτική σε μια ανεπιτήδευτη «ροκ γενιά» έξω από καθωσπρέπει συμβάσεις και νόρμες. Από το δημοτικό κέντρο στο πανηγύρι, η πίστα και το πατάρι νοηματοδοτούσαν έναν «μη σταθμισμένο χώρο» όπου το κλαρίνο, το λαούτο και η τσαμπούνα έδιναν το εναρκτήριο λάκτισμα, μιας μουσικής εμπειρίας ανοιχτής στο ακραίο και το αρχέγονο. Σήμερα τα δημοτικά κέντρα έχουν δώσει τη θέση τους στα νεοδημοτικά, μοντέρνα κέντρα και τα άλλοτε «ζόρικα» πανηγύρια, στα σύγχρονα με τους καπνούς, τα εφέ και τις σύγχρονες μουσικές εγκαταστάσεις.”
Πολλοί από αυτούς τα κατάφεραν με τις δουλειές τους και μεταπήδησαν από την εργατική τάξη και για αυτό παρατηρήθηκε το φαινόμενο της “χαρτούρας” στα κλαρίνα.
Στην εκπομπή γίνεται αναφορά στην περιοχή μας και συγκεκριμένα στη διήγηση ενός παλαιού τραγουδιστή που ανέφερε ότι το “Μια Βοσκοπούλα Αγάπησα” το έμαθε από γέροντες που το τραγουδούσαν στο Αγρίνιο και το Μεσολόγγι. Μάλιστα στην αρχή του “το έκοψαν” στο μαγαζί γιατί θεωρούσαν τη μελωδία του… ευρωπαϊκή (sic). Επίσης ο ίδιος καυχιέται ότι ανέδειξε μουσικούς και από το Αγρίνιο ενώ δεσπόζουσα θέση στο βίντεο έχει ο αείμνηστος Τάκης Καρναβάς.
Γιατί Ομόνοια;
Η Ομόνοια , η Πλατεία Βικτωρίας, Πλατεία Αττικής, το Μεταξουργείο και άλλες περιοχές του κέντρου ήταν η πρώτες συνοικίες εγκατάστασης των μεταναστών από την περιοχή του Αγρινίου και της Αιτωλοακαρνανίας στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Ο λόγος ήταν ότι ήταν το κέντρο των δικτύων συγκοινωνιών της εποχής ( ΗΣΑΠ, Τρένο) ήταν η Ομόνοια οπότε από εκεί μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την συγκοινωνία για να πάνε στους τόπους εργασίας τους.
Από τους εργάτες της επαρχίας του ’60 στους αλλοδαπούς στα τέλη της δεκαετίας του ’90
Οι διαδρομές κοινωνικών ρευμάτων έχουν απίστευτες συμπτώσεις. Ενώ την δεκαετία του ’60 και του ’70 επάνδρωναν τα χαμηλά στρώματα της εργατικής τάξης των Αθηνών και τις αντίστοιχες περιοχές πέριξ του κέντρου Έλληνες φυσικά μετανάστες από επαρχία , μεταξύ αυτών και συντοπίτες μας, στα τέλη του 1990 οι Αλβανοί και οι Βορειοηπειρώτες πήραν τη θέση τους. Αρκετοί γόνοι αυτών να μετεγκαθίστανται στα Μεσόγεια και σε άλλες περιοχές της Αττικής. Ενώ η πολιτισμική σύγκρουση των ελλήνων εσωτερικών μεταναστών του ’60 ήταν ήπια ( περιορίζονταν στο κλασσικό “χωριάτη, βλάχο¨) , δεν συνέβη το ίδιο με τους αλλοεθνείς αλβανούς και κυρίως με τους Ασιάτες με τα γνωστά γεγονότα της δεκαετίας του 2010, καθώς το μεγάλο χάσμα στην γλώσσα, κουλτούρα κτλ έφερε τις γνωστές συγκρούσεις.
Από εσωτερικοί “εργάτες μετανάστες” τη δεκαετία του 60 σε υπάλληλους μετανάστες
Στο βάθος των χρόνων το ρεύμα έφθινε από την πλευρά της εργατικής τάξης, όχι όμως από την επαρχία. Η βοήθεια του κράτους προς τους αγρότες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις συγκράτησαν πρόσκαιρα κόσμο από την επαρχία. Από την άλλη η διεύρυνση του δημόσιου τομέα αλλά και των μεγάλων επιχειρήσεων στην Αθήνα έφερε μετανάστες υπαλλήλους, δημόσιους και ιδιωτικούς.
Λίνος Υφαντής - agrinionews
Περισσότερα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου